Thay đổi mức cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn được giải quyết như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các kiến thức về vấn đề cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn.
Quy định luật cấp dưỡng cho con sau ly hôn – Luật hôn nhân
Mục lục bài viết
Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật hôn nhân gia đình.
Điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định như sau:
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
Mức cấp dưỡng cho con do cha, mẹ thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Tiền cấp dưỡng nuôi con bao gồm những chi phí tối thiểu cho việc nuôi dưỡng và học hành của con và do các bên thỏa thuận. Trong trường hợp các bên không thoả thuận được thì tuỳ vào từng trường hợp cụ thể, vào khả năng của mỗi bên mà quyết định mức cấp dưỡng nuôi con cho hợp lý.
Về phương thức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần. Trong trường hợp các bên không thoả thuận được thì Toà án quyết định phương thức cấp dưỡng định kỳ hàng tháng.
Nghĩa vụ cấp dưỡng là nghĩa vụ bắt buộc đối với người không trực tiếp nuôi con.
Xem thêm:Luật cấp dưỡng nuôi con
Quyền yêu cầu cấp dưỡng, thay đổi mức cấp dưỡng sau-ly hôn
Cấp dưỡng nuôi con là nghĩa vụ của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con. Do vậy, nếu không có thỏa thuận khác thì đây là nghĩa vụ mà cha, mẹ không trực tiếp nuôi con phải thực hiện khi ly hôn.
Đồng thời, theo quy định tại Điều 116 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, nếu có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi này sẽ do các bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Ngoài ra, pháp luật hiện nay không quy định cụ thể mức cấp dưỡng là bao nhiêu cũng không giới hạn số tiền bắt buộc phải thực hiện nghĩa vụ. Bởi vậy, tùy vào thu nhập, khả năng thực tế, nhu cầu thiết yếu của người con… để quyết định mức cấp dưỡng.
Do đó, nếu không thỏa thuận được, người trực tiếp nuôi con hoàn toàn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết thay đổi yêu cầu cấp dưỡng, mức cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn nếu có lý do chính đáng.
Thủ tục thay đổi mức cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn
Khi thực hiện việc yêu cầu thay đổi mức cấp dưỡng cho con sau ly hôn, cần chuẩn bị một bộ hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:
- Đơn yêu cầu thay đổi mức cấp dưỡng nuôi con
- Bản sao bản án hoặc quyết định của Tòa án đã giải quyết cho vợ chồng ly hôn và vấn đề nuôi con chung
- Bản sao sổ hộ khẩu hoặc chứng minh nhân dân
- Giấy tờ chứng minh các điều kiện như thu nhập
- Các giấy tờ chứng minh khác có liên quan (Giấy tờ vay nợ, viện phí khám sức khỏe,…)
Hồ sơ yêu cầu thay đổi mức cấp dưỡng được gửi tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, trừ trường hợp một bên (hoặc cả hai bên) đương sự ở nước ngoài. Có thể gửi hồ sơ bằng các phương thức sau:
- Gửi trực tiếp tại Tòa án nhân dân;
- Gửi đến Tòa án nhân dân theo đường dịch vụ bưu chính;
- Gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có). (Khoản 1 Điều 190 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015).
Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:
- Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
- Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn quy định tại khoản 1 Điều 317 của Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015;
- Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
- Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó khôngthuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
Người nộp hồ sơ được nhận thông báo về kết quả về việc xử lý đơn.
Trong thời hạn chuẩn bị xét xử, Tòa án lập hồ sơ vụ án, xác minh, thu thập chứng cứ, thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Khoản 2 Điều 203 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015 để làm rõ vụ án và tiến hành thủ tục sau đây:
- Tòa án triệu tập các bên đương sự để lấy lời khai, làm rõ tình tiết trong hồ sơ vụ án.
- Tòa án mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải.
Trường hợp các đương sự thỏa thuận được với nhau về việc giải quyết vụ án (bao gồm án phí), Tòa án lập Biên bản hòa giải thành, trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày lập biên bản mà không có đương sự nào thay đổi ý kiến thì Tòa án ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự (Điều 212 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015). Quyết định này có hiệu lực ngay sau khi ban hành và không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm.
Trường hợp các đương sự không thỏa thuận được với nhau về việc giải quyết vụ án, Tòa án lập biên bản hòa giải không thành và ra Quyết định đưa vụ án ra xét xử.
- Tòa án mở phiên tòa giải quyết vụ án trong trường thời hạn 01 tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử (có lý do chính đáng thời hạn này là 02 tháng).
- Tòa án căn cứ vào hoàn cảnh thực tế, khả năng của các bên để xem xét chấp nhận hay bác yêu cầu về việc thay đổi mức cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn.
Hướng dẫn quyền nuôi con sau ly hôn
Trong trường hợp nếu như người trực tiếp nuôi con không yêu cầu bên còn lại phải cấp dưỡng thì tòa án cần giải thích cho họ hiểu rằng việc yêu cầu cấp dưỡng nuôi con là quyền lợi của con để họ biết nhằm bảo vệ quyền, và một số lợi ích hợp pháp của con. Nếu cảm thất việc cấp dưỡng là điều tự nguyên thì toàn án không buộc bên còn lại phải cấp dưỡng nuôi con.
Như vậy sau khi ly hôn người không trực tiếp nuôi con sẽ phải cấp dưỡng nuôi con đến khi thành niên nếu con đã đủ tuổi thành niên mà chưa có năng lực hành vi dân sự hay không nuôi sống được bản thân do tàn tật hoặc không có năng lực thì phải cấp dưỡng vô thời hạn.
Căn cứ để cấp dưỡng, nuôi dưỡng, trực tiếp nuôi
Khi quyết định mức tiền phải cấp dưỡng, tòa án sẽ căn cứ vào mức thu nhập của người cấp dưỡng, vì vậy mức cấp dưỡng thường không cao hơn mức thu nhập của người cấp dưỡng. Tuy nhiên, trong trường hợp mức cấp dưỡng nuôi con tòa án phán quyết vẫn vượt quá khả năng của người cấp dưỡng thì người cấp dưỡng có quyền làm đơn đề nghị tòa án xem xét lại mức cấp dưỡng. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu tòa án giải quyết.
Quy trình khởi kiện yêu cầu cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn
Quy trình kiện yêu cầu cấp dưỡng tiền nuôi con sau ly hôn được tiến hành khi vợ chồng ly hôn tại Tòa án và các bên không có yêu cầu giải quyết vấn đề về cấp dưỡng, nhưng sau khi ly hôn lại không thỏa thuận được với nhau về mức cấp dưỡng, phương thức cấp dưỡng, hoặc bên cấp dưỡng trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn. Cụ thể: Nếu trong bản án, quyết định ly hôn không có nội dung về nghĩa vụ cấp dưỡng và mức cấp dưỡng thì người trực tiếp nuôi con có quyền khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bên kia thực hiện việc cấp dưỡng nuôi con. Nếu trong bản án quyết định có nêu về nghĩa vụ cấp dưỡng và mức cấp dưỡng nhưng nay người đang trực tiếp nuôi con thấy mức cấp dưỡng đó không còn phù hợp nữa thì cũng vẫn có quyền khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền để yêu cầu thay đổi mức cấp dưỡng đối với bên còn lại.
Quy trình thủ tục khởi kiện được tiến hành theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, cụ thể tại chương XII Hồ sơ khởi kiện bao gồm: Đơn khởi kiện;Bản án, quyết định ly hôn; CMND/CCCD, hộ khẩu gia đình (có chứng thực hoặc công chứng); Bản sao có chứng thực giấy khai sinh của con; Chứng cứ chứng minh thu nhập của vợ, chồng. Khi đơn khởi kiện đã đầy đủ và hợp lệ, Tòa án tiến hành thụ lý đơn khởi kiện và giải quyết vụ án.
Các phương thức cấp dưỡng nuôi con sau- ly hôn
Luật quy định, các phương thức cấp dưỡng được quy định cụ thể tại Điều 117 Luật HN&GĐ năm 2014, có thể thực hiện định kỳ: hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần.
Việc lựa chọn phương thức cấp dưỡng cho con như thế nào do các bên tự nguyện thỏa thuận và quyết định. Trường hợp không thỏa thuận được thì phương thức cấp dưỡng nuôi con sẽ do Tòa án giải quyết dựa trên yêu cầu cấp dưỡng của các bên.
Các bên có thể thỏa thuận về việc thay đổi phương thức cấp dưỡng, tạm ngừng cấp dưỡng nếu trường hợp người cấp dưỡng có nghĩa vụ cấp dưỡng lâm vào tình trạng khó khăn về kinh tế mà không đủ khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con; trường hợp, người cấp dưỡng không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Tham khảo thêm: cách thức giành quyền nuôi con
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật dân sự được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.
